بیماری افسردگی و اختلال دوقطبی مشکلات روانی جدی هستند که بر روی سلامت روان و روانشناختی فرد تأثیرات قابل توجهی دارند. اختلال دوقطبی، با تغییرات شدید در مود و خلق وخوی فرد همراه است و یکی از اختلالات روانی پیچیده است. در این اختلال، فرد دورههای افسردگی شدید و دورههای مانیا را تجربه میکند. این دورهها میتوانند تأثیرات منفی و جدی بر کیفیت زندگی فرد داشته باشند و به مشکلات اجتماعی و حرفهای منجر شوند.
درمان اختلال دوقطبی، عموماً شامل ترکیبی از داروها و روشهای رواندرمانی میباشد. یکی از دستههای دارویی استفاده شده در این درمان، داروهای ضدافسردگی هستند. این داروها به منظور کاهش علائم افسردگی و تثبیت روحیه در دورههای افسردگی استفاده میشوند. اما یکی از چالشهای موجود در درمان اختلال دوقطبی، بازگشت بیماری پس از توقف درمان است. در بسیاری از موارد، بیماران پس از ترک داروهای ضدافسردگی، میتوانند دوباره به دورههای افسردگی برگردند. بنابراین، مناسب بودن یک روش پیشگیری و کنترل بیشتر بازگشت بیماری در اختلال دوقطبی اهمیت بسیاری دارد.
بر اساس یک مقاله تحقیقاتی با عنوان "Extended Antidepressant Therapy Curbs Relapses in Bipolar Disorder"، استفاده طولانی مدت از داروهای ضدافسردگی میتواند به عنوان یک راهکار مؤثر برای کاهش بازگشت در اختلال دوقطبی مورد استفاده قرار گیرد. این مطالعه ادعا میکند که ادامه درمان با داروهای ضدافسردگی پس از بهبود علائم افسردگی، میتواند بازگشت بیماری را کاهش داده و پایداری روانی بیمار را افزایش دهد.
این مطالعه توسط محققین دانشگاه بریتیش کلمبیا به انجام رسیده است و در ژورنال New England Journal of Medicine منتشر شده است. به طور خاص شواهد این مطالعه نشان میدهد که کسانی که درمان افسردگی را در طول یک سال ادامه دادند به طور قابل توجهی کمتر بازگشت افسردگی را تجربه کردند. این یافتهها با بررسی و تحقیقات بیشتر میتواند دستورالعملهای بالینی فعلی را به چالش بکشد و ممکن است نحوه درمان افسردگی دو قطبی را به طرز قابل توجهی تغییر دهد.
درمان کمکی ضد افسردگی که در آن داروهای ضد افسردگی در کنار تثبیت کنندههای خلق (mood stabilizer) یا داروهای ضد روان پریشی نسل دوم (2nd generation antipsychotic) تجویز میشوند، یک استراتژی رایج توسط پزشکان برای درمان دورههای افسردگی است. با این حال، مدت زمان این درمان به دلیل کمبود شواهد و نگرانیهایی مبنی بر اینکه داروهای ضد افسردگی ممکن است باعث اپیزودهای مانیا، حالتهای مختلط یا چرخه سریع بین مانیا و افسردگی شوند، به شدت مورد بحث است. طبق گایدلاین هایی مانند Canadian Network for Mood and Anxiety Treatments (CANMAT) و International Society for Bipolar Disorders (ISBD) توصیه میشود که درمان ضد افسردگی 8 هفته بعد از بهبود افسردگی قطع شود.
اما طبق این مطالعه که به صورت کلینیکال ترایال انجام شده است، تجزیه و تحلیلها نشان داد که بیمارانی که درمان ضد افسردگی را ادامه دادند، 40 درصد کمتر احتمال داشت که عود هر یک از رویدادهای خلقی را تجربه کنند، و 59 درصد کمتر احتمال داشت که یک دوره افسردگی را نسبت به گروه دارونما تجربه کنند.
در نهایت، این مطالعه به طور کامل موفق نشد که ادعایش را در مورد کاهش بازگشت افسردگی در اختلال دو قطبی با مصرف طولانی مدت داروهای ضد افسردگی ثابت کند و البته این کلینیکال ترایال زودتر از موعد برنامه ریزی شده متوقف شد.