خواب خوب و کافی برای سلامت مغز بسیار مهم است. اگر خواب به اندازه کافی نباشد، چه کم و چه زیاد، میتواند در بلند مدت اثرات بسیار سوئی بر مغز و سلامت روان انسان داشته باشد. در واقع میتوان به این صورت بیان کرد که خواب بد و ناکافی یکی از فاکتورهای ریسک بسیاری از بیماریهای سیستمهای مختلف بدن است که در ادامهی مقاله به بررسی آنها نیز خواهیم پرداخت ولی نکتهی مهم این است که این یک فاکتور ریسک کاملاً تغییر پذیر و اصلاح پذیر است.
از جمله اتفاقات مهمی که در خواب اتفاق میافتد این است که در طول خواب، مغز و سیستم عصبی مرکزی به عملکرد ترمیمی و بازسازی خود میپردازند. همچنین، عملکرد شناختی مغز بهبود مییابد و باعث افزایش تمرکز، حافظه، یادگیری و تفکر خلاقانه میشود. در طول خواب ضایعات و مواد زائد موجود در مغز دفع میشوند. به علاوه خواب مناسب بر تنظیم هورمونهای مغزی تأثیر میگذارد. همچنین، سیستم ایمنی در طول خواب تقویت خواهد شد.
در یکی از تحقیقات جدید محققان دانشگاه Yale (این مطالعه در ژورنال the American Heart Association به چاپ رسیده است) ، تصاویر مغزی نزدیک به 40000 شرکت کننده میانسال تجزیه و تحلیل شد و این تحقیقات نشان داد که هم خواب کوتاه و هم خواب طولانی با تغییرات منفی در ساختار مغز مرتبط است. این تغییرات شامل حضور و حجم بالای white matter hyperintensities (WMH) و کاهش fractional anisotropy بوده است که اینها خود شاخصهای پیری مغز و ریسک بروز زوال عقل هستند.
در نهایت، خواب کافی هم در سلامت جسم و هم روان ما تأثیر دارد. طبق این مطالعه، خواب ستون اصلی سلامت مغز است و مخصوصاً سنین میانسالی زمان بسیار مهمی برای تنظیم عادات خواب برای سلامت مغز میباشد. ممکن است بسیاری از ما در داشتن خواب کافی و مناسب مشکل داشته باشیم؛ بنابراین اگر مشکلات خواب دارید یا نگرانیهایی درباره خواب خود دارید، مراجعه به متخصصان خواب مانند روانپزشکان و متخصصان مغز و اعصاب میتواند مفید باشد.
منبع: